ผมไปเจอคนหนึ่งในโซเชียลถามว่า การแจกเงินดิจิตอล 10,000 บาท กับ แจกเงินผู้สูงอายุ 3,000 บาท แตกต่างกันตรงไหน?
ก็เลยเกิดไอเดียว่า คนจำนวนมาก ยังไม่เข้าใจว่าอะไรคือประชานิยม อะไรคือสวัสดิการ
ประชานิยม หรือ Populism มาจาก 2 คำรวมกัน คือ คำว่า Population ที่แปลว่าประชากร กับ คำว่า -ism ที่มีความหมายว่า ลัทธิ,ความเชื่อ,ศรัทธา
มันเลยมีความหมายจริงๆว่า "แนวคิดเพื่อประชากรส่วนมาก"
แล้วประชากรส่วนมากเนี่ย หมายความว่าอย่างไร ก็หมายถึงกลุ่มเป้าหมาย ไม่ว่าจะ 99% หรือ 51% ก็ล้วนตรงความหมายของประชากรส่วนมากทั้งสิ้น
ดังนั้นความหมายมันคือ "คนส่วนใหญ๋ต้องได้ ขณะที่คนส่วนน้อยจะได้หรือไม่ได้ก็เรื่องของมัน หรือช่างแม่งมันก็แล้วแต่"
ดังนั้นโครงการอะไรที่ผลประโยชน์เกิดกับประชากรบางกลุ่มที่เป็นกลุ่มใหญ่ แต่บางกลุ่มอาจจะไม่ได้หรือเสียประโยชน์ล้วนเป็น "ประชานิยม" ทั้งสิ้น
ซึ่งแนวคิดของประชานิยม มันก็ไม่ได้ผิดหรืออะไรหรอกนะ แค่มันเป็นแนวความคิดหนึ่งเท่านั้นในการจัดการทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด
.....................
ส่วนสวัสดิการเนี่ย ความหมายของมัน คือ "ทุกคน 100% ต้องได้" ได้มากหรือน้อยไม่สำคัญ สำคัญว่า "ทุกคนต้องได้" นี่คือ Keyword สำคัญที่เป็นจุดแตกต่าง
เช่น การศึกษาขั้นต่ำฟรี การรักษาพยาบาลขั้นต่ำ ข้าวอาหารกลางวัน นมโรงเรียน อะไรประมาณนี้ ทุกคนได้หมด แต่จะเอาไม่เอาอีกเรื่องหนึ่ง
คำถามสำคัญ ทำไมเงิน 3,000 บาทสำหรับผู้สูงอายุถึงเป็นสวัสดิการ
ดูเผินๆ เงิน 3,000 บาท ผลประโยชน์ตกแก่คนชราอย่างเดียวใช่มั้ย ถ้าคิดอย่างนั้นคือเข้าใจผิดนะครับ
เพื่อนๆทุกคนล้วนมีพ่อมีแม่ มีผู้ปกครองกันหมดทุกคนจริงมั้ยครับ คงไม่ได้เกิดจากกระบอกไม้ไผ่ใช่มั้ย(555)
เป้าหมายจริงๆ ของ เงิน 3,000 บาทสำหรับผู้สูงอายุเนี่ย มันทำให้ทั้งคนชรามีเงินดูแลตัวเองมากขึ้น
และเป็นการลดรายจ่ายของคนวัยทำงานที่จะเลี้ยงพ่อแม่หรือผู้ปกครองของตัวเองลง
ถ้าทำเป็นแขนสองข้าง ข้างหนึ่งคนวัยทำงานจะมีรายจ่ายในการเลี้ยงดูพ่อแม่ลดลง 3,000 บาท ขณะที่แขนอีกข้างหนึ่งคนชรามีเงินดูแลตัวเองมากขึ้น 3,000 บาท
จะเห็นได้ว่าทุกฝ่ายได้ผลประโยชน์ทั้งหมด ไม่ว่าจะมองในมุมมองของคนวัยทำงานที่ต้องเสียภาษีได้ลดรายจ่าย กับ คนวัยชราที่หมดสภาพทำงานแล้วแต่ได้เงินดูแลตัวเองเพิ่ม
พอเป็นทุกคน ดังนั้นมันจึงเป็นสวัสดิการ
................
แต่ผมไม่ได้บอกว่าอย่างไหนดีกว่า หรือ แย่กว่านะ เพราะเรื่องนี้เป็นแนวคิดในการจัดการทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุดทั้งคู่
จะมองในมุมมองว่าคุณต้องเอาทรัพยากรมาทำให้เกิดผลประโยชน์ที่ได้รับทุกคนก็ได้แต่ได้คนละไม่มาก
หรือจะเอาทรัพยากรที่มีให้เฉพาะคนส่วนใหญ่ได้รับ เพื่อให้แต่ละคนได้ก้อนที่ใหญ่กว่าก็ได้ มันแล้วแต่มุมมอง
แล้วจริงๆ ประชานิยม ไม่ได้หมายความว่าต้องแจกเงินเสมอไปนะครับ
บิดาแห่งการประชานิยมที่ดังที่สุด ที่ทุกคนต้องรู้จักก็คือ จูเลียส ซีซาร์
นโยบายของเขาไม่ใช่การแจกเงิน แต่มันคือการปราบเผ่ากอลล์ เนื่องจากคนบริเวณชายแดนและอิตาลีทางเหนือถูกเผ่าอนารยชนเหล่านี้ปล้นเป็นประจำ
ซึ่งมันไม่ใช่คนโรมันทุกคนที่ได้รับผลประโยชน์จากการปราบเผ่ากอลล์ ถ้าเป็นคนโรมันที่อยู่ทางใต้อิตาลี หรือแอฟริกา(คาร์เทจเก่า) หรือ อียิปต์ ก็คงไม่ได้เดือดร้อน
ดังนั้นนโยบายการปราบกอลล์ของจูเลียส ซีซาร์ จึงเป็นประชานิยม เพราะมันแค่คนส่วนใหญ๋ ไม่ใช่คนโรมันทุกคนที่เดือดร้อนจากเผ่ากอลล์
