สมองกับอัณฑะของมนุษย์คล้ายอวัยวะฝาแฝด มีการแสดงออกของยีนเหมือนกันมากกว่าที่คิดมุกตลกที่บอกว่าผู้ชายใช้อวัยวะส่วนล่างคิดแทนสมองเป็นบางครั้ง อาจไม่ใช่แค่เรื่องล้อกันเล่นอีกต่อไป เมื่อทีมนักวิทยาศาสตร์จากสถาบันวิจัยด้านชีวการแพทย์หลายแห่งในโปรตุเกสเผยว่า พวกเขาได้ค้นพบลักษณะหลายอย่างที่มีเหมือนกันราวกับฝาแฝด ในอวัยวะที่ตั้งอยู่แยกห่างจากกัน ทั้งยังทำหน้าที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง อย่างเช่นสมองกับอัณฑะของมนุษย์
รายงานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Royal Society Open Biology ระบุว่า มีการศึกษาเปรียบเทียบชนิดของโปรตีนที่พบในเนื้อเยื่อ 33 ประเภท ซึ่งนำมาจากอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์เช่น หัวใจ ลำไส้เล็ก มดลูก รก และรังไข่
ผลปรากฏว่าไม่มีอวัยวะใดที่จะมีโปรตีนชนิดต่าง ๆ ในเนื้อเยื่ออยู่เหมือนกัน มากเท่ากับอัณฑะและสมองส่วน Cerebral cortex หรือเปลือกสมอง ซึ่งสองอวัยวะนี้มีโปรตีนในเนื้อเยื่อเป็นแบบเดียวกันถึง 13,442 ชนิด
การค้นพบดังกล่าวสอดคล้องกับผลศึกษาเรื่องการแสดงออกของยีน (gene expression) ซึ่งชี้ว่าสมองกับอัณฑะมีจำนวนของหน่วยพันธุกรรมหรือยีนที่แสดงออกตรงกันมากที่สุด ยิ่งกว่าคู่อวัยวะใด ๆ ในร่างกายของคนเรา ซึ่งส่งผลให้มีการผลิตโปรตีนชนิดต่าง ๆ ที่มีบทบาทในการทำงานของเซลล์ออกมาเหมือนกันด้วย
โปรตีนส่วนใหญ่ที่เนื้อเยื่อสมองและอัณฑะมีร่วมกัน มักมีบทบาทต่อการเติบโตและพัฒนาการของเนื้อเยื่อเอง รวมทั้งมีหน้าที่ในการสื่อสารระหว่างเซลล์อีกด้วย
ภาพตัดขวางขยายให้เห็นเนื้อเยื่อภายในอัณฑะซึ่งมีความพิเศษไม่เหมือนอวัยวะใด
นอกจากนี้ ทีมนักวิทยาศาสตร์ยังพบความคล้ายคลึงอื่น ๆ ระหว่างสองอวัยวะนี้อีก เช่นการที่สมองและอัณฑะมีความต้องการพลังงานสูง เพื่อใช้ในกระบวนการทำงานที่ต้องเผาผลาญแคลอรีมากเป็นพิเศษ เช่นการคิดวิเคราะห์และการผลิตสเปิร์มจำนวนหลายล้านตัวต่อวัน โดยต่างก็มีเซลล์ชนิดพิเศษช่วยทำหน้าที่สนับสนุนงานดังกล่าวโดยเฉพาะ
เซลล์ประสาทในสมองและเซลล์สืบพันธุ์อย่างสเปิร์มในอัณฑะ ยังทำหน้าที่ลำเลียงสารต่าง ๆ จากภายในเซลล์ออกสู่สิ่งแวดล้อมภายนอกเหมือนกัน ด้วยกระบวนการที่เรียกว่า exocytosis โดยแขนงของเซลล์ประสาทหรือนิวรอนจะส่งต่อสารสื่อประสาทไปยังเซลล์ที่อยู่ถัดไป ส่วนกระบวนนี้ในสเปิร์มจะทำให้องค์ประกอบภายในของมันสามารถหลอมรวมเข้ากับเซลล์ไข่ได้
ก่อนหน้านี้เคยมีงานวิจัยที่ชี้ว่า โรคสมองกับภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศมีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกัน ส่วนระดับสติปัญญาของคนเราก็ดูเหมือนจะมีความสัมพันธ์สอดคล้องกับคุณภาพของน้ำอสุจิอีกด้วย
อย่างไรก็ตาม ยังไม่อาจชี้ชัดลงไปได้ว่า สมองกับอัณฑะมีการทำงานในเชิงลึกที่เกี่ยวข้องกัน ในแบบที่เรายังไม่ทราบอยู่อีกหรือไม่ ด้านนักวิทยาศาสตร์ส่วนใหญ่ก็ยังไม่แน่ใจว่า ความคล้ายคลึงของอวัยวะทั้งสองมีที่มาจากเส้นทางวิวัฒนาการที่สัมพันธ์กันหรือไม่ด้วย
ที่มา :
https://www.bbc.com/thai/international-57368787
